O Flipped Classroom (FC) é un modelo pedagóxico que transfire o traballo de determinados procesos de aprendizaxe fora da aula, e utiliza o tempo de clase, ademais da experiencia do docente, para facilitar e potenciar outros procesos de adquisición e práctica de coñecementos que suceden dentro de aula.

Parte dun enfoque integral que combina a instrución directa con métodos constructivistas e que apoia todas as fases do ciclo de aprendizaxe.

FC estimula a colaboración entre os estudantes e a realización de exercicios de diferentes niveis de dominio. Ademais, o modelo baséase nunha aprendizaxe personalizada que ten en conta as distintas potencialidades e dificultades dos alumnos, é dicir, que atende á diversidade dentro da aula.

Doutra banda, o enfoque dinámico motiva aos alumnos; as distintas metodoloxías activas que contén promoven unha maior integración e involucración na aprendizaxe. Noutras palabras, FC converte aos alumnos en protagonistas e axentes activos da súa propia aprendizaxe.

É interesante ver as distintas aplicacións a través de experiencias doutros docentes (podedes atopalas na páxina de FC, nesta sección). 

A seguinte experiencia leveina a cabo un grupo de aproximadamente 50 alumnas do 2º curso de o Grao de Mestre Infantil de a Universidad de la Rioja. A materia denomínase Orientación Familiar e Escolar.

O obxectivo da actividade era dobre; por unha banda, repasar os contidos de tipo mais conceptual (e factual) da materia cara ao exame liberatorio que realizaremos proximamente; por outro, mellorar a súa capacidade de reflexión e integración de coñecementos aplicándoos á resolución dun caso de orientación/titoría.

Recursos empregados:

• A páxina web da materia.
• As wikis de cada grupo de traballo de prácticas (portfolios de grupo).
• A conta en Twitter da clase e un hashtag (#ofyeur), preparado para esta actividade.
• Proxector e ordenador da aula.
• Cada grupo de 4-5 alumnas contaba cun dispositivo móbil (propio: BYOD) e un computador portátil.
• Secuencia didáctica.

Antes de Clase/3-4 días antes da actividade na aula:

• Debíase ver o vídeo sobre o caso práctico a traballar na aula e repasar os contidos  dos temas xa traballados (pdfs e vídeos).

En Clase/1 clase de 50?:

• As alumnas distribuíanse nos grupos de traballo habituais para as prácticas. Todos os grupos contaban con, polo menos un dispositivo móbil e un computador portátil (BYOD). A primeira parte da clase consistía en ir respondendo as preguntas de reflexión sobre o vídeo que se viu previamente (en caso de non velo terían que dedicar parte da clase para velo). As respostas debíanse incluír nunha páxina da wiki de cada grupo.
• Simultaneamente, o profesor ía lanzando preguntas a través de o  hashtag (#ofyeur), preparado para esta actividade. Estas preguntas eran sobre todo de tipo conceptual e servirían de repaso para o exame liberatorio. O primeiro equipo en dar coa resposta correcta gañaba un punto. Estes puntos acumúlanse nun xogo que logo serve para mellorar a nota do exame. Toda esta actividade se proxectaba na pantalla da aula e na que se apreciaba que equipo era o primeiro en responder correctamente. Enviáronse un total de 20 preguntas (aproximadamente una cada dous minutos), previamente seleccionadas polo profesor e que foron resoltas satisfactoriamente polos grupos de traballo. Algunhas preguntas facían referencia a autores ou as súas obras, a principios fundamentais das mesmas, tamén había capturas de pantallas nas que faltaba algunha ou algunhas palabras crave e que debían completar.

Resultados

As opinións dos estudantes ao acabar a actividade reflectían que o traballo co vídeo e a wiki lles permitían, por unha banda, profundar nos contidos e aplicalos no contexto de un caso de estudo real, e por outro, repasar os contidos mais conceptuais como preparación para o exame. A frase mais repetida era non paramos de traballar en toda a clase.

• Un vídeo que explica o modelo.
• A web de The Flipped Classroom.