Existen numerosas metodoloxías activas, aínda que as máis coñecidas son quizá a gamificación, a Aprendizaxe Baseada en Proxectos ( ABP) ou a Clase ao revés ( Flipped Classroom). A continuación, presentamos unha selección de libros que axudan a aplicar estes procesos pedagóxicos interactivos na aula:

1. The Flipped Learning: Guía «gamificada» para novatos y no tan novatos

Editorial: Universidad Internacional de la Rioja

Este manual reúne as pautas e ferramentas necesarias para levar a cabo o modelo ‘ Flipped Classroom’ ou ‘clase ao revés’, que consiste en darlle a volta ao concepto tradicional de ensino, propoñendo que os alumnos preparen o temario en casa e poñan en práctica os contidos en clase. Deste xeito, a aula vólvese unha contorna máis participativa e idóneo para debater, analizar ideas e realizar proxectos en grupo. Cunha linguaxe directa e sinxela e desde unha perspectiva lúdica, práctica e pedagóxica, varios docentes expoñen os seus recursos e experiencias e explican como lograr esa transformación.

2. Aprendizaje para la vida

Editorial: Plataforma Editorial

Ao longo das súas páxinas a mestra de Primaria Lourdes Jiménez reflexiona sobre aquelas metodoloxías activas que se poden integrar na educación dos alumnos para cubrir as súas necesidades. A través de exemplos e experiencias cos seus estudantes, a autora propón un método denominado ‘aprendizaxe para a vida’, que engloba actividades relacionadas coa aprendizaxe interxeracional, a experimentación, o aprendizaxe-servizo e a gamificación, sempre coa incorporación das novas tecnoloxías e situando aos menores no centro da aprendizaxe.

3. ¿Jugamos? Cómo el aprendizaje lúdico puede transformar la educación

Editorial: Ediciones Paidós

Como pode o xogo transformar o proceso de ensino-aprendizaxe? Da man de Imma Marín e de Alicia (o coñecido personaxe do País das Marabillas) os lectores iniciarán unha viaxe no que descubrirán as claves para transformar a educación a través teorías, exemplos prácticos e actividades que teñen ao xogo e as súas dinámicas como protagonistas. O libro está estruturado en dez ‘portas’ tras as que se esconden recursos para aplicar unha transformación lúdica do ensino tanto en casa como na aula.

4. Metodologías activas de aprendizaje en el aula: Apuesta por un cambio de paradigma educativo

Editorial: Aula Magna Proyecto clave McGraw Hill

Dirixido a mestres e profesores, este manual achega diferentes estratexias para incorporar metodoloxías activas dentro da ‘aprendizaxe por competencias’ que recollen os currículos de Educación Infantil, Primaria, Secundaria e Educación Superior. Así, desde o ‘ Flipped Classroom’ á gamificación ou o aprendizaxe servizo solidario, Enrique Jiménez analiza diversas experiencias e casos prácticos nos que se aplican aquelas metodoloxías orientadas a promover a autonomía do estudante.

5. Metodologías activas. Recursos para el aula: Qué podemos hacer en el cole sin libros de texto, asignaturas, deberes, exámenes ni notas

Editorial: Independente

“Necesitamos mellorar e transformar o noso sistema educativo, xa que mantemos vixente un modelo que non é válido para a nosa sociedade dixital, un modelo que provoca abandono e fracaso escolar e desigualdades educativas”. Así arrinca José Luis Murillo esta guía que defende o uso das metodoloxías activas como métodos para achegar valor á aprendizaxe dos alumnos. Así, ofrece recursos, técnicas e estratexias que axudan non só a introducir novas dinámicas de aprendizaxe, senón a ampliar todas as súas posibilidades.

6. Otra educación ya es posible: Una introducción a las pedagogías alternativas

Editorial: Litera libros

Escolas Montessori, Waldorf, libres, activas, institutos que traballan por proxectos, comunidades de aprendizaxe… Cada vez son máis as alternativas ao sistema educativo convencional e máis os docentes que insisten en aplicar novas metodoloxías nas súas clases. Por iso, esta lectura ofrece unha visión global de centos de sistemas que levan décadas funcionando en varios países e outros máis recentes, presentando todos os beneficios de diferentes métodos e explicando os aspectos máis controvertidos de cada un deles. Trátase dun libro deseñado tanto para educadores como para as familias.

7. Narrar el aprendizaje. La fuerza del relato en el Aprendizaje Basado en Proyectos

Editorial: SM

No ABP os estudantes deben traballar en diferentes proxectos que teñen que resolver e que, en moitas ocasións, están relacionados coa súa contorna e experiencias. O obxectivo é que o alumno adquira un rol activo sobre a súa aprendizaxe, ademais de desenvolver habilidades como o pensamento crítico ou a capacidade de resolver problemas. E se se lles expón devandita aprendizaxe como unha historia na que eles son os propios protagonistas? Para iso, Javier Murillo, especialista en innovación educativa e metodoloxías activas, mostra como aplicar este tipo de ensino a través da narrativa con exemplos e casos prácticos que van acompañados de ferramentas didácticas.