Recursos Educativos

  1. Recursos Educativos
  2. Metodoloxías e estratexias didácticas

Actividades de mindfulness para Primaria e Secundaria

Algunhas actividades de Mindfulness para poñer en práctica cos alumnos nas aulas que incentivan aspectos como o control da respiración, a atención ás sensacións corporais, a regulación e liberación da tensión, a xestión de pensamentos e emocións ou o fomento da empatía mediante o contacto físico.

Qué é?

A práctica continuada do mindfulness ou atención plena pode resultar beneficiosa para os estudantes de Primaria e Secundaria. Cando se realizan este tipo de actividades na aula con certa frecuencia os alumnos empezan a sentir os seus beneficios: mellora da concentración e atención ás tarefas, aumento da empatía cara aos compañeiros diminuíndo así os posibles conflitos, cohesión de grupo, regulación emocional...

Para logralo, o profesorado pode realizar distintas actividades que incentiven aspectos como o control da respiración, a atención ás sensacións corporais, a regulación e liberación da tensión, a xestión de pensamentos e emocións ou o fomento da empatía mediante o contacto físico.

Os seguintes exercicios poden levar a cabo en pequenos grupos ou de maneira individual e pódense realizar en poucos minutos.

1.- Atención á respiración

Observar a respiración resulta moi útil para que os estudantes tanto de Primaria como de Secundaria reláxense, acouguen a tensión que lles poden provocar algunhas tarefas como a preparación de exames e tamén consigan unha maior concentración. Un dos exercicios para atender á respiración é unha sinxela actividade denominada ‘Sentar como unha ra’. Para practicala, o alumnado ten que visualizar o comportamento deste animal: primeiro dá uns grandes saltos para despois sentar e quedar moi quieta no sitio. É nese momento cando os estudantes teñen que actuar da mesma forma que o anfibio (parar e sentar) e ser conscientes de como sobe e baixa o seu abdome cando inhalan e exhalan o aire ao respirar. Cunha práctica continuada conseguen ademais que as súas reaccións sexan menos impulsivas.

2.- Escáner corporal

Trátase de ‘supervisar’ como se atopa cada parte do corpo, que sensacións corporais senten comezando polos pés e acabando na cabeza. O obxectivo é liberar ao corpo de todas as tensións do día a día e iniciarse na autoconciencia. Os estudantes deben colocarse tombados boca arriba, coas mans estiradas ao longo do corpo e as pernas relaxadas. Despois, deben pechar os ollos e centrarse na súa respiración sen forzala. Cando se atopen relaxados, poden comezar a ‘viaxe interior’ percorrendo cada parte do seu corpo e imaxinando que un raio de sol vai iluminando o camiño. Deste xeito concéntranse na actividade e acaban relaxando cada zona de maneira consciente.

3.- A meditación dos pensamentos

A técnica dos globos resulta útil para que os estudantes libérense por uns momentos dos pensamentos que distraen a súa mente e que non deixan paso á tranquilidade e a reflexión. Para iso, o alumnado pódese colocar sentado ou tombado cos ollos pechados. Tras centrar a atención na respiración, propónselles que os pensamentos que vaian xurdindo na súa mente vaian visualizando e aos poucos convértanos en globos de cores que se afastan lentamente cara ao ceo. Se chega un novo pensamento repítese o mesmo procedemento: un globo por cada un deles. Cando todos os pensamentos atópanse lonxe, os estudantes poden prestar atención á súa respiración e finalizar a práctica realizando dez respiracións lentas e suaves.

4.- A ducha das sensacións

Simulando o acto de ducharse, trátase dunha ‘masaxe’ no que os estudantes traballan a empatía, a cooperación e o respecto cara aos demais. A actividade desenvólvese en grupos de tres a cinco estudantes formando un círculo. No medio atópase outro compañeiro, o que vai recibir a masaxe. O obxectivo é que o alumnado que fai de ‘ducha’ simule o son da auga, a sensación que provoca o xabón sobre o corpo e o cabelo ou o secado a través do sopro. Deste xeito, e recreando sensacións pracenteiras e relaxantes, a ambiente da aula reláxase. Tras acabar coa ‘ducha’, todos os compañeiros poden dar un abrazo ao neno que se atopa no centro e repetir a actividade co seguinte compañeiro.

5.- O son do silencio

Consiste en escoitar, de forma activa, o son dun instrumento que conte cunha gran vibración (cunco tibetano, crótalos, campá…) ata que este deixe soar e de paso ao silencio. É nese momento cando o alumnado, consciente do silencio que asolaga a aula, debe levantar a man. Así, os estudantes centran a súa atención nun único son sendo capaces de chegar a escoitar, de verdade, o silencio que lles rodea. Esta actividade resulta útil para a concentración dos estudantes e para mellorar a atención no momento presente.

Outros enlaces de interés

Método Eline Snel. Mindfulness para nenos.

Creciendo con mindfulness. En casa y en la escuela. Libro de Mariló Gascón Aguilar.

Blogue sobre mindfulness en nenos.

Recursos para aplicar el mindfulness en el aula. De Educación 3.0

Estudo Universidade de Zaragoza. “Impacto de una intervención breve basada en mindfulness en niños: Un estudio piloto